مقدمه
یادداشتهای میثم شرح حال یک کارگزار و کنش گر اجتماعی است.
به بیان دیگر، این یادداشتها به تعبیر ویلیام دیلتای، «خودزیستنگاری»
است و خودزیستنگاری یعنی فهم خویشتن. موضوع خودزیستنگاریها
سیر زندگی یک «فرد» است. اهمیت این یادداشتها از همین نقطه نظر
قابل تأمل و توجیه است. در بادی نظر، این یادداشتها روایت دست اول
بیواسطه از تجربه زیسته یک فرد است؛ اما کارگزار اجتماعی به عنوان
فردیت تجریدشده از شبکه روابط اجتماعی و تعامل با فردیتهای دیگر،
امری ناممکن است. همچنان که انحلال تام و تمام کارگزار انسانی در
ساختارهای خرد و کلان اجتماعی و فرهنگی فرض دور از ذهن است،
نادیده گرفتن بسترهای فرهنگی و سرشت محدودکننده ساختارها نیز
معقول نیست. بنابراین میان افراد و نظم اجتماعی و ساختاری نوعی
درهم آمیختگی وجود دارد که متمایزساختن و بازشناسی یکی از دیگری
به سادگی میسر نمی شود. همین واقعیت است که تجربههای زیسته فردی
را به عنوان گونهای از فهم و شناخت جمعی و فرافردی ارتقا میدهد.
خودزیستنگاریها به مثابه «عالی ترین و آموزنده ترین صورت فهم زندگی»
یا شرح حالها به عنوان «مستقیم ترین تعبیر تفکر در مورد زندگی» بنیاد
و اساس بصیرت و بینش تاریخی را در اختیار قرار میدهد . از این نظرگاه،
یادداشتهای میثم در شمار یکی از مهمترین منابع قابل تأمل در زمینهٔ
یک برش تاریخی از زندگی و روزگار ما قرار می گیرد. این یادداشت آیینهای
را در اختیار نسل امروز قرار میدهد تا در آن به تماشای خویشتن بپردازد،
فاصله و جایگاه امروز خود را با این شاخص و معیار مورد سنجش قرار دهد
و سلوک و کردار خویش را بر مبنای آن بازاندیشی کند.
جامعه امروز ما، مانند گذشته، در معرض بی خاطره شدن و فراموشی
قرار دارد. سردرگمیها، راه گم کردنها و دور خود چرخیدنهای نسل امروز
ما، معلول فراموشی و بی نسبت شدن با گذشته است. اینکه گذشتهها
را از یاد برده ایم، یک واقعیت است؛ اما دردناک تر از آن این است که
ضرورت پرکردن این خلأ دهشتناک را نیز به روشنی نشناخته ایم. فراموشی
گذشته و بی خاطره شدن، ازیادبردن خود، ناممکن شدن تأمل در نفس،
بستن مسیرهای خودشناسی و امتناع تکوین خرد انتقادی را بر ما تحمیل
کرده است. عبور از بن بست کنونی، مستلزم بصیرت و بینش تاریخی است.
واضح است که بینش تاریخی بدون بازخوانی امر گذشته پدید نمی آید و تا
زمانی که این هستی تاریخی چونان سوژه ای برای تفکر و اندیشه انتقادی
مورد التفات جدی و مداوم قرار نگیرد، خویش اندیشی و خودآگاهی سودای
محال خواهد بود. …
Reviews
There are no reviews yet.