مقدمه
کتاب مختصرالمنقول در تاریخ هزاره و مغول، محمـد افـضـل بـن وطـن داد
زابلی مغولی شاید نخستین کتابی باشـد کـه درباره ی فرهنگ، تاریخ و
تبارشناختی هزاره هـا نـوشـته شـده باشـد. ایشان این کتاب را در میانه ی
سالهای ۱۳۳۱ و ۱۳۳۲ خورشیدی در کویته پاکستان نوشته است.
زابلی در این سالها دوره‌ی کهن سالی را می گذرانده است. اگر چنین
باشد، آنچه ایشان از تاریخ و رویدادهای ارزگان و زابلستان می نویسد،
می تواند دقیـق تـر از هـر نویسنده ی دیگـر باشـد؛ زیرا ایشان شاید تنهـا
نویسنده ای مردمی پس از کاتب هـزاره اسـت کـه بازماندگان جنـگ هـای
ویرانگر ارزگان و زابلستان را دیده است و از زبان آنان روایت کرده است.
بنابراین، ایشان می تواند روایت گر صادق باشد. چنین است که زابلی وقتی
از رویدادهای ارزگان و زابلستان می نویسد، احساس می شود که او شاهد
و ناظر جنگها و آوارگیهای مردمش بوده است. این اثر با این که مختصر
است؛ اما از بسیاری از رویدادها و مقوله های هویت شناختی آن روزگار
هزاره ها پرده بر می دارد و می دانیم کـه هـزاره هـا هشتاد سال پیش به چه
می اندیشیده اند و در پی چه بوده اند. ازاین رو، ایـن اثر از اهمیت بالایی
برخوردار است. این کتاب از روی نسخه ای دست خطی زابلی ویرایش وگزارش شده است که نویسنده آن را از دوستی به نام احمد علی بابویه
امانت گرفته است.
ویژگیها و برجستگیهای این اثر
یک: از نظر تبارشناسی، ایشان تبارهـا و طایفـه هـای خـرد و بـزرگ
هزاره ها را به نسبت دقیق بر می شمارد و اطلاعات خوبی ارایه می دهـا
بسیاری از اقوام و طایفه های که ایشان نام میبرد یا از بین رفته اند و یا دیگر
وجود ندارند؛ اما با یادآوری آنان، خوانندگان با آنها آشنا می شوند.
سرگذشت بزرگان قومی، قتل عام اقوام و طوایف، جنگ ها و آوارگی های
مردمی در آن به خوبی انعکاس یافته اند.
دو: در این اثر تاریخ مغول و ترکان به طور مختصر آمده است و گاهی
هم در پایان هر دوره و طایفه ای از مغولان بـه رابطـه ی آنـان بـا یکی از
طایفه های هزاره ها اشاره شده است که قابل تأمل است.
سه: در این اثر از نام و جای های هزاره ها به فراوانی سخن گفتـه شـده
است که قابل توجه است. در این کتاب با بسیاری از نامهای محل زیست
هزارهها اشاره شده است که اکنون یا نامهایشان به عمد عـوض شـده انـد و
یا این که ما فراموش کرده ایم. از همه مهم تر اینکه اکنون اوغـان هـا در ایـن
جای ها به زور زندگی می کنند.
چهار: در این کتاب از هزاره های خلج، هـزاره هـای غـور، هـزاره هـای
ایران که در شیراز و کرمان زندگی می کرده اند به خوبی سخن رفتـه اسـت.
این که هزاره ها در قرن ششم و هفتم در این دیار چه نقشی داشته اند. …
MAECENAS IACULIS
Vestibulum curae torquent diam diam commodo parturient penatibus nunc dui adipiscing convallis bulum parturient suspendisse parturient a.Parturient in parturient scelerisque nibh lectus quam a natoque adipiscing a vestibulum hendrerit et pharetra fames nunc natoque dui.
ADIPISCING CONVALLIS BULUM
- Vestibulum penatibus nunc dui adipiscing convallis bulum parturient suspendisse.
- Abitur parturient praesent lectus quam a natoque adipiscing a vestibulum hendre.
- Diam parturient dictumst parturient scelerisque nibh lectus.
Scelerisque adipiscing bibendum sem vestibulum et in a a a purus lectus faucibus lobortis tincidunt purus lectus nisl class eros.Condimentum a et ullamcorper dictumst mus et tristique elementum nam inceptos hac parturient scelerisque vestibulum amet elit ut volutpat.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.