تاجیکان (تاریخ قدیم و قرون وسطی)

قسمتی از پیشگفتار
باباجان غفوروف، به تاریخ ۲۱ دسامبر سال ۱۹۰۹م در دهکدهی اسپسر در ناحیهی خجند
تاجیکستان شوروی چشم به جهان گشود و به تاریخ ۱۲ جولای سال ۱۹۷۷م در شهر دوشنبه، پایتخت
جم نوری تاجیکستان شوروی چشم از جهان پوشید. وی از ابتدای کار مشغول فعالیت های ژورنالیستی
گشته و مدت ۱۷ سال به حیث سرمحرر (مدیر مسوول) مجلهی «آسیا و آفریقا در عصر حاضر» ایفای
وظیفه کرد. در این مجله مقالات زیادی راجع به جنبش ملی آزادی خواهی خلقهای آسیا و آفریقا به
نشر رساند که اکنون دانشمندان تاجیکی درباره ی این فعالیت های ژورنالیستی باباجان غفوروف و
نوشته های گوناگون اجتماعی سیاسی و تئوریک وی یک سلسله برنامه های علمی و تحقیقی را به راه
انداخته اند.
باباجان غفوروف در مشاغل آموزشی و تربیتی، در مؤسسات عالی تعلیمی تاجیکستان شوروی به
تدریس تاریخ خلقهای اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و اقتصاد سیاسی پرداخت و از ماه سبتمبر
سال 1940 تا اپريل ١٩٤١م دوره ی اسپرانتوری انستیتیوت تاریخ اکادمی علوم اتحاد جماهیر
سوسیالیستی شوروی را به پایان رسانده و بعد از آن به حیث منشی تبلیغ و ترویج کمیتهی مرکزی حزب
کمونیست بلشویک تاجیکستان مقرر گشت و از سال ١٩٤٤ تا سال ١٩٤٦م در مقام منشی دوم کمیته ی
مرکزی حزب کمونیست و از سال 1946 تا سال 1956م به حیث منشی اول کمیتهی مرکزی حزب
کمونیست تاجیکستان شوروی ایفای وظیفه نمود. وی از سال 1956م تا آخر عمر مقام ریاست
انستیتوت شرق شناسی اکادمی علوم اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی را به عهده داشت. باباجان
غفوروف که در سال ۱۹۳۲م عضویت حزب را پذیرا شده بود و در سال ١٩٣٥م از انستیتوت سرتاسری
کمونیستی ژورنالیزم فارغ التحصیل گردید، یادداشتها و خاطرات زیادی از خود به یادگار گذاشته و حتا
به نگارش قصهی تاریخی تحت عنوان «محمود» نیز پرداخته است که احوال اجتماعی، اقتصادی و
سیاسی خلقهای خود را به خوبی متبارز ساخته است. باباجان غفوروف، شش بار برنده ی نشان لنین،
نشان کار بیرق سرخ و نشانهای متعدد دیگر از جمله جایزه ی بین المللی جواهر لعل نهرو (١٩٦٨)

شناخته شد و این نشانها و جایزه را نصیب گشت. آثار علمی و پژوهشی باباجان غفوروف که به بیش
از ۳۰۰ اثر بالغ می گردد، همواره مورد توجهی حلقه های علمی، پژوهشی، ادبی و بدیعی در داخل کشور
شوراها و در خارج آن بوده است که در آن جمله از این آثار می توان نام گرفت:
«و. ا.ا. لنین، دوست بزرگ مردم شرق» (١٩٦٠) مسکو، «ملتها در اتحاد شوروی». این اثر به
زبان انگلیسی در هندوستان نیز به چاپ رسیده است. «روابط آسیای میانه و ایران در عهد هخامنشی(
قرن ششم چهارم ق م)» که در سال 1966 در ایتالیا به چاپ رسید. « اسکندر مقدونی و شرق» که به
همراهی دانشمند یونانی به نام سیبوکیدیس. د. ای، تألیف شد و بعد از سه
بوکیدیس. د. ای، تألیف شد و بعد از سه سال که از وفات باباجان
سپری گشت کتاب مذکور در سال ۱۹۸۰م چاپ شد.
«تاریخ خلق تاجیک» که در سال ١٩٤٩ از متن تاجیکی آن که در سال ١٩٤٧م به چاپ رسیده
بود، به زبان روسی ترجمه شده، و در مسکو به چاپ رسید و بعداً در سال ١٩٥٢ و سال ١٩٥٥ همین
متن روسی مجدداً طبع شد.

و در سال ۱۳۹۸ توسط انتشارات امیری در کابل به زبان فارسی دری به چاپ رسید.