تاریخ بدخشان

پیشگفتار فضائل بلخ، یکی از متون کهن زبان فارسی است. اصل این کتاب، به زبان عربی و به قلم شیخ الاسلام ابوبکر عبدالله بن عمر بـن مـحمـد بـن داود الـواعظ البلخی در ۶۱۰ق ۱۲۱۳م، فـراهـم آمـد و توسـط عبدالله بن محمد بن القاسم الحسيني البلخی، به زبان فارسی در ۶۷۶ق/۱۲۷۷م ترجمـه شـد. ایـن کتاب، مشتمل است بر زندگینامه هفتاد نفر از مشایخ بلخ که در طـول هـفـت سـده (سـده ۱-۷/۷- ۱۳م)، هر کدام به طریقی، با این شهر مرتبط بوده اند. تصحیح این کتاب و تحقیق در باب ویژگی های آن، یکی از اهداف پروژه «میراث فرهنگی و هنر بلخ » بود. این پروژه توسط دانشگاه آکسفورد و با هدف تحقیق در باب «تاریخ شهر بلخ، در سده های اولیه اسلامی» شکل گرفت. زمـان آغـاز پـروژه در سپتامبر ۲۰۱۱م (شهریور ۱۳۸۹ش) بـود و تا سپتامبر ٢٠١٥م (شهریور ١٣٩٤ش) ادامه یافت. موسسه Leverhulme Trust عهـده دار حمايـت مـالـی ایـن حرکـت شـد و برخی از بنیادهـا از جمله وزارت فرهنگ افغانستان، مـوزه ملـی کـابـل و نمایندگی باستانشناسی فرانسه در افغانستان (DAFA) نیز با ایـن پـروژه همکاری کردند. برای تحقق اهـداف پروژه، تیمی متشکل از کارشناسان و متخصصان در حوزه های مربـوط بـه تـاریخ، باستانشناسی، سکه شناسی، سرامیک، نقشه برداری، متـون فارسی، عربی و چینی تشکیل شد. از جملـه ايـن کارشناسان، می توان به آرزو آزاد، ادموند هرزیگ، علی میر انصاری، جیمز آلان، پاول وردزورث، مایکل آتانسون، پیر سیموئن، استفان هیدمن، هیو کندی، تاشـا فردرستراس، رابرت هويلنـد و فيليپ مارکیز اشاره کرد. مدیریت عالی و برنامه ریزی این پروژه و همچنین جمع بندی فعالیت هـای میدانی اعضـاء، بـر عـهـده پرفسور ادموند هرزیگ، مورخ و صاحب کرسی مطالعات فارسی در دانشکده شرق شناسی دانشگاه آکسفورد بود. او در ایـن پـروژه از مشورت جیمـز آلـن و همکاری آرزو آزاد برخوردار بود، پرفسور هرزیگ همچنین در مراحل نهایی این پروژه، با صرف وقت بسیار، به ویرایش ترجمه فضائل بلخ دست یازید که در ادامه، به آن اشاره می شود. ...